Kitap Önerisi: Spinoza Problemi
Kitap Önerisi köşemizde Yahudi asıllı, Amerikalı psikanalist, psikiyatrist, psikoterapist ve yazar Irvin David Yalom tarafından kaleme alınan Spinoza Problemi adlı eserine yer veriyoruz.
Irvin David Yalom, 13 Haziran 1931, Washington dünyaya gelmiştir. Profesör unvanına sahip, Standford Üniversitesi’nden emekliye ayrılmıştır. Alanında oldukça zengin bir yapıya sahip bilimsel kitapların ve romanların sahibidir.
Peki, yazarın kaleme aldığı eserlerden biri olan Spinoza Problemi ne anlatıyor diye hep beraber yakından bakalım.
Spinoza Problemi Konusu
Benedito Spinoza, batıl inançların hüküm sürdüğü ırkçılığın yaygın olduğu 17. yüzyılda yaşamış olan ünlü bir Yahudi filozoftur. Yahudiler tarafından aforoz edilmiş ve Hristiyanlar tarafından da kitapları yasaklanmıştır. Spinoza’nın felsefesini ve Adolf Hitler faşizmini birlikte inceleyen ve Hitler’in yakın dostu Alfred Rosenberg ile Spinoza arasında garip bir bağlantının kurgulandığı bir eserdir Spinoza Problemi.
Kitap önerisi olarak sunduğumuz bu eserin karakterinden bazıları ise şöyledir:
- Haham Mortera
- Spinoza Kardeşler: Bento, Gabriel, Rebekah
- Kuzenler: Franco ve Jacop
- Alfred Rosenberg
“Yanlış inançların kölesi olmayan bir toplumun özlemi içerisindeyim.“
Spinoza duruşu ve fikirleri ile çevresinde saygı gören bir kişidir. Kutsal kitabın doğruluğu, Tanrı’nın doğası hakkındaki fikirleri, Yahudi topluluğunun dini ayinlerine katılmaması ve Sinagog’a gitmemesi dikkat çekmeye başlamıştır.
Bu nedenle Haham Mortera, Bento Spinoza’nın Sinagog ve dini ayinler hakkındaki fikirlerinden emin olmak için kuzen olan Franco ve Jacop’u görevlendirir. Franco ve Bento, Spinoza gibi şüpheci ve sorgulayıcı rolünde olacaktırlar. Jacop ise Spinoza’dan Franco’nun kafasının karışık olduğunu ve doğru yolu bulması için yardım isteyecektir.
Bir diğer karakterimiz ise Alfred Rosenberg. Aryan Irkının üstünlüğüne yönelik konuşması ile okul müdürünün dikkatini çeker. Okul Müdürü, Rosenberg’e Alman bilim insanlarının etkilendiği filozof Spinoza ile ilgili proje ödevi verir. Sonrasında Rosenberg’in Adolf Hitler’e uzanan hayat hikâyesi başlar.
Son Olarak…
Spinoza Problemi’ni okurken kendinizi adeta bir psikoterapist seansında hissedeceksiniz. Ve Bento Spinoza’nın mantığını kullanarak yaptığı yorumların belki de bazılarımızı bugüne kadar hiç yapmadıkları bir şeyi yapmaya zorlayacağını düşünüyorum: Sorgulamak!
İnsanlar geçmiş zamanlarda anlam veremediği olaylarla karşı karşıya kalmıştır. Fakat, insanlar anlayamadıkları şeyleri anlayabilecekleri şekilde yorumlamışlardır. Ne yazık ki, bu yanlış yorumlar ve yönlendirmeler hurafeleri ortaya çıkarmıştır. Fakat günümüze kadar devam etmesini sağlamıştır. Bu yüzden, Bento Spinoza, buna karşı çıkmıştır. Böylelikle, hayatında büyük değişimlere neden olacağını bildiği halde düşüncelerinden vazgeçmemiştir. Ama hurafelerin mantıksızlığını ve kutsal sayılan metinlerin tutarsızlığını ortaya koymaya çalışmıştır. Son olarak sizlere kitaptan bir alıntı bırakmak istiyorum:
